Mamo, tato pobaw się ze mną PROPOZYCJE ZABAW WSPIERAJĄCYCH INTEGRACJĘ SENSORYCZNĄ DZIECKA

MAMO, TATO POBAW SIĘ ZE MNĄ

PROPOZYCJE ZABAW

WSPIERAJĄCYCH INTEGRACJĘ SENSORYCZNĄ DZIECKA

Integracja sensoryczna to proces dzięki, któremu mózg człowieka, otrzymuje informacje ze wszystkich zmysłów, segreguje je, rozpoznaje, interpretuje i integruje ze sobą – a także z wcześniejszymi doświadczeniami po czym wysyła odpowiednią reakcję ruchową bądź myślową. Integracja sensoryczna jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania człowieka.

Proces powstawania integracji sensorycznej rozpoczyna się już w okresie płodowym. Jednak najintensywniej przebiega w pierwszych 3 latach życia dziecka i trwa do około 7 roku życia.

ZABAWY, KTÓRE MOŻNA WYKONAĆ Z DZIECKIEM W DOMU WSPIERAJĄCE:

Układ dotykowy:

1. „Dotykowe pudełko”:

Do pudełka po butach lub poszewki na poduszkę, umieszczamy w środku różne przedmioty, po czym prosimy dzieci, by wkładając rękę do pudełka nie zaglądając spróbowało zgadnąć, jakiego przedmiotu dotyka.

2. "Szukamy produktów":

W miseczce można umieścić ryż, kaszę gryczaną, pęczak, fasolę, schować różne małe przedmioty np. guziki, figurki, duża fasola w drobnym ryżu,  proponujemy dziecku aby wyszukiwało schowane tam drobne przedmioty.

3. Zabawa w kąpieli:

Podczas kąpieli można zachęcać dziecko, aby używało różnych rodzajów gąbek- różne struktury, mydeł - np. mydło w żelu i mydło w kostce czy później ręczników.

Do kąpieli w wannie można też dodać odrobinę krochmalu z maki ziemniaczanej, pozwoli to dziecku doświadczyć kąpieli w innej gęstości.

Dociskanie ręcznikiem po kąpieli.

4. „Naleśnik”:

Ciasno rolujemy dziecko w koc, zostawiamy na kilka sekund i odwijamy.

5. „Kanapka”:

Dziecko ułożone na brzuchu. Na plecach dziecka udajemy, że smarujemy masłem, nakładamy różne produkty np. kładziemy kiełbaskę- klepiemy delikatnie całymi dłonicami, posypujemy serem delikatnie obszczypujemy opuszkami palców.

6. Wspólne gotowanie:

Ugniatanie różnych ciast w domu- np. wyrabianie kruchego ciasta, rysowanie palcem po wysypanej mące, kaszy. Zrobienie masy solnej i tworzenie np. różnych figur, zwierząt.

Stwarzanie dziecku jak najwięcej okazji do wspólnego gotowania, mieszania, ugniatania różnego rodzaju ciast.

7. Malowanie dłońmi, stopami:

Farbę przeznaczoną do malowania palcami można zmieszać z innymi materiałami, np. kaszą, piaskiem, ryżem itp. I malujemy na kartce np. wiosenne kwiaty

 

Można również stworzyć własną „farbę” z kisielu, galaretki czy pianki do golenia.

Układ przedsionkowy (odpowiedzialny m.in. za ruch i równowagę, napięcie mięśniowe, koordynację):

1. Skakanie na piłce:

Wspólne zabawy na dużej nadmuchiwanej piłce, na której dziecko będzie mogło usiąść
i skakać. Należy jednak pamiętać aby trzymać dziecko za ręce tak aby nie spadło.

2. Tor przeszkód:

Wspólne budowanie domowego toru przeszkód dla dzieci takiego, który będzie wymagał od dziecka pełzania, skakania, wspinania, turlania, celowania itp. Np. pełzanie pod stołem, za fotelem, przechodzenie nad garnkiem, pełzanie pod kijem od miotły, przydadzą się poduszki lub oparcia kanap – mogą one służyć zarówno, jako slalomowe słupki, które należy ominąć, jak i miejsca, na które należy wskoczyć lub wejść. Weźmy również książki i wykorzystajmy w tym samym celu lub jako elementy utrudniające przejście toru (np. ustalmy, że część trasy trzeba pokonać z książką na głowie).

3. Bujanie w kocyku:

Dziecko kładzie się na środku, jeden rodzic chwyta dwa końce końca, drugi rodzic chwyta końce po przeciwnej stronie i bujają dzieckiem.

4. Turlanie:

Turlajcie się razem po kocyku, po kołdrze- pod kołdrą i kocem mogą być umieszczone bezpieczne rzeczy np. woreczki z ryżem, kaszą.

5. Skakanie:

Zachęcaj dziecko do zeskakiwania z niewielkiego podwyższenia (np. pierwszego stopnia schodów), wskakiwania na oznaczone pole, grę w klasy, - na panelach/ płytkach klasy można ułożyć z włóczki, taśmy papierowej.

 

Układ proprioceptywny (tzw. czucie głębokie, dostarcza wrażeń z mięśni i stawów):

1. Siłowanie:

usiądź na podłodze i powiedz dziecku „Spotkałeś na swojej drodze ogromny kamień, spróbuj go przepchnąć”.

2. Ciągnięcie:

pozwól dziecku pchać po podłodze np. pufę na kocu, lub 5l. wodę, krzesło, duże pudełko z klockami.

3. Machanie i odbijanie:

Z plastikowego talerzyka można zrobić rakietę do tenisa a za piłeczkę posłuży nam balon, balon można odbijać w miejscu lub zrobić mecz z rodzicem- stajemy naprzeciwko siebie, na podłodze kładziemy koc zaczepiamy go o np. krzesła tak, aby podciągnąć go wyżej i odbijamy miedzy sobą, gdy balon upadnie na podłogę punkt dla przeciwnika.

4. Chodzenie tyłem:

Poproś dziecko, aby chodziło po pokoju tyłem, należy pamiętać o bezpieczeństwie i odsunięciu z zasięgu dziecka wszystkiego przez co może upaść.

5. Zabawa w “taczkę”:

Dziecko opiera dłonie o podłogę, a rodzic chwyta je za uda i prowadzi niczym taczkę.

6. Nalewanie i przesypywanie:

Pozwól dziecku na eksperymenty, niech przelewa płyny z kubeczka do kubeczka, przez lejek, a łyżeczką przesypuje drobne materiały (ryż, kaszę) do pojemników różnej wielkości i kształtu

 

Dzięki integracji sensorycznej możemy prawidłowo odbierać oraz interpretować bodźce zmysłowe (światło, dźwięk, smak, dotyk, zapach). W ten sposób wiemy jak reagować adekwatnie do zaistniałej sytuacji.

Jednak są przypadki, w których proces rozwoju integracji sensorycznej nie przebiega w prawidłowy sposób. Wtedy pojawiają się różne problemy w funkcjonowaniu raz zachowaniu dziecka. Dzieci takie mogą mieć awersję do rzeczy, które nadmiernie pobudzają ich zmysły, takich jak głośne otoczenie, jasne światło lub intensywne zapachy. Mogą również szukać dodatkowej stymulacji w miejscach, które nie stymulują.

Rodzicu,  Twoje dziecko nie lubi się przytulać, masz wrażenie, że jest w ciągłym ruchu, wpada na przedmioty, nie potrafi zatrzymać się przed ścianą? Ponadto nie lubi bawić się w piasku, lepić z plasteliny, na obcinanie paznokci reaguje ucieczką, a wszystkie metki w ubraniach musisz zawsze usuwać? To mogą być objawy zaburzeń integracji sensorycznej.

Zaburzenia SI to trudności, z którymi mały człowiek przychodzi na świat i nie ma co liczyć, że z nich sam wyrośnie. Bardzo ważne jest więc, aby zaburzenia sensoryczne u dziecka były zdiagnozowane jak najwcześniej i poddane zostały sprawnym działaniom terapeutycznym. Stwarza to olbrzymie możliwości na całkowite pozbycie się deficytów, a tym samym ich wpływu na funkcjonowanie w dorosłym życiu.

Źródło:

  1. Borkowska, M., Wagh, K. Integracja sensoryczna na co dzień. Warszawa (2010): Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
  2. Charbicka, M. Integracja sensoryczna przez cały rok. Warszawa (2017): Wydawnictwo Difin.
  3. https://stronazdrowia.pl/czym-jest-integracja-sensoryczna-i-na-czym-polegaja-zaburzenia-integracji-sensorycznej-sprawdz-jak-przebiega-terapia-zaburzen-si/ar/c14-16259861

Opracowała: Julita Mantei