Przedszkolak bezpieczny w sieci

wtorek, 08 grudnia 2020 00:00

„Przedszkolak bezpieczny w sieci”

Na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy, że coraz młodsze dzieci korzystają z takich dobrodziejstw cywilizacji, jak Internet. To dobrze bowiem przed postępem nie uciekniemy. Korzystanie z komputera, Internetu może przynieść dziecku wiele korzyści. Ułatwia i wspomaga naukę, uczy-bawiąc. Daje możliwość dostępu do olbrzymich zasobów informacji , rozwija zainteresowania i samodzielność. Jest pomocnym narzędziem, tak jak np. samochód, który ułatwia i przyspiesza komunikację.

Dziś już nikogo nie zdziwi widok 3 czy 4 – latka z tabletem w ręku. Nie możemy zabronić dziecku korzystania z Internetu, musimy być jednak bardzo ostrożni, bo zagrożeń w sieci jest wiele. Zazwyczaj dotyczą one trochę starszych dzieci i młodzieży, ale już rodzice przedszkolaka powinni być wyczuleni na pewne sprawy.  Z używaniem Internetu wiąże się pewne ryzyko. Dotyczy to głównie osób o nie wyrobionym jeszcze światopoglądzie, a więc dzieci i młodzieży kształtującej swój obraz świata w oparciu o zdobywaną ciągle wiedzę, również za pośrednictwem Internetu.

Dziecko nie jest jedynie biernym obserwatorem jak w przypadku oglądania telewizji, lecz może wchodzić w interakcje. Pamiętać  należy, że komputer może zaburzyć rozwój fizyczny, psychiczny oraz społeczny i intelektualny dziecka. W zakresie rozwoju fizycznego może dojść do uszkodzenia w obrębie mięśni( usztywnienie karku) , kręgosłupa czy też nadwyrężenia mięśni nadgarstka co powoduje chorobę zwaną zespołem cieśni nadgarstka. Zbyt długie korzystanie z komputera może prowadzić do nadwagi i problemów z oczami. Negatywne skutki dla rozwoju psychicznego to przede wszystkim uzależnienie, izolacja , życie z dala od realnego świata, czy rozładowywanie wszystkich napięć psychicznych w kontaktach z komputerem. Zły wpływ na rozwój społeczny przejawia się w zaniku samodyscypliny, emocjonalnym oddzieleniu od grupy, a co za tym idzie również braku możliwości ćwiczenia sztuki konwersacji, kompromisu itp. umiejętności. Łatwy dostęp do informacji pozbawionych wartości etycznych, narażenie dziecka na przemoc w sieci, pornografię zaburza rozwój moralny, odróżnianie dobra od zła. Nieodpowiedzialne korzystanie z nowoczesnych mediów, Internetu nierzadko ma wpływ negatywny na rozwój intelektualny małego człowieka. Może prowadzić do zubożenia języka , słabej koncentracji uwagi, ograniczać wyobraźnię. Szybki napływ informacji powoduje często szok informacyjny - mózg traci możliwość naturalnej selekcji informacji na to co sensowne i nic nie warte.

Czy Twoje dziecko jest uzależnione od Internetu?

 

Różnorodność aktywności, których podejmowanie w Internecie jest atrakcyjne, sprawia, że młodzi ludzie poświęcają mu coraz więcej czasu. Spędzanie w ten sposób wielu godzin dziennie zaburza ich rozwój, zwłaszcza w aspekcie kontaktów społecznych i może prowadzić do uzależnienia od Internetu, czyli tzw. siecioholizmu. Wydawać by się mogło, że o uzależnieniu można mówić dopiero w starszym wieku, tym czasem może zacząć się ono już we wczesnym dzieciństwie. Zazwyczaj zaczyna się od uzależnienia od gier.                      Często zapracowani rodzice są wręcz zadowoleni, że dziecko ma jakąś rozrywkę i nie popada w „złe” towarzystwo. Jednak dziecko izoluje się od rówieśników, traci kontakt z rzeczywistością i zamyka się w swoim pokoju z komputerem, czego rodzice początkowo nie dostrzegają i nie traktują w kategoriach problemu. Na rynku dostępnych jest bardzo dużo różnego rodzaju gier. Młody gracz wchodzi w nowy, pełen przygód świat. Większość gier jest konstruowana w oparciu o scenariusze pełne przemocy. Normą staje się to co złe, a silna kumulacja agresji, przemocy i niemoralności prowadzi do zagubienia wszelkich wartości.

 

Jak rozpoznać, że dziecko nadmiernie korzysta z Internetu?

 

-zatracenie poczucia czasu,

-apatyczność, obojętność na życie, ożywienie tylko przy komputerze,

-trudności z koncentracją przy każdej czynności oprócz tych które wiążą się z komputerem.

 

Skutki nadmiernego korzystania z  komputera mają charakter:

 

– fizyczny (ból i zmęczenie oczu, wady postawy, nadwyrężenie mięśni karku i nadgarstka, bóle głowy);
– psychologiczny (zaburzenia koncentracji uwagi, skłonność do fantazjowania i kłamania, wyższy poziom agresji, częsty niepokój i stany lękowe, spadek nastroju, a nawet depresja w sytuacji niemożności korzystania z komputera, zmiana języka – zubożenie,

-moralny (łatwy dostęp do pornografii, informacji o sektach, przemoc słowna, erotyka, zatracenie granicy między dobrem a złem):

- społeczny (zanik więzi emocjonalnych, zaniedbywanie obowiązków szkolnych  i  domowych, rezygnacja z ruchu i aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, utrata dotychczasowych zainteresowań);

-intelektualny (utrata zainteresowania nauką przez dzieci, niezdolność do racjonalnej selekcji danych, z jakimi człowiek spotyka się w sieci – tzw. szok informacyjny, spadek koncentracji uwagi, zaburzenia pamięci.

Według Andrzeja Piękosia, specjalisty ds. projektów edukacyjnych w Fundacji Dzieci Niczyje  do tej pory trwają spory, czy można używać terminu „uzależnienie od Internetu”.  Mówimy raczej o nadmiernym korzystaniu z komputera czy Internetu. Nie podlega wątpliwości, że jest wiele osób nadmiernie korzystających z Internetu. Konsultanci, działający w ramach projektu fundacji helpline.org.pl, spotykają się z przypadkami zgłaszanymi zarówno przez rodziców, jak i młodych ludzi. Ich głównymi problemami są spędzanie za dużo czasu z nowymi technologiami i niewiedza, jak sobie z tym poradzić.

„Częstymi błędami rodziców są umieszczanie komputera w pokoju dziecka oraz niekontrolowanie działań dziecka podczas korzystania z niego. Kiedy dziecko cicho siedzi przed komputerem, rodzic zyskuje wolną chwilę dla siebie i nie zwraca uwagi, z jakich stron ono korzysta. Chce wierzyć, że na pewno się uczy lub zdobywa ciekawe informacje.  Tymczasem okazuje się, że dzieci bardzo często grają w różnego rodzaju gry. Niestety są one tak skonstruowane, że aby odnieść sukces w grze, trzeba jej poświęcić mnóstwo czasu. Zazwyczaj jest to kosztem nieprzespanych nocy czy zaległości w szkole”.

Największym niebezpieczeństwem według tegoż specjalisty „ jest brak świadomości zagrożeń wśród młodych użytkowników Internetu. Internet daje niemal nieograniczone możliwości w zdobywaniu potrzebnych nam informacji, poszerzaniu swojej wiedzy, dzieleniu się swoimi zainteresowaniami czy prezentacji swojej twórczości. Młodzi ludzie często kreują się poprzez Internet, udostępniając wiele informacji na swój temat w prowadzonych blogach czy internetowych pamiętnikach. Jednocześnie nie zdają sobie sprawy, że zamieszczane informacje, zarówno zdjęcia, filmy, jak i dane na swój temat, stają się dostępne dla wszystkich użytkowników Internetu”.

Internet stwarza ogromne możliwości,  ale nieumiejętnie wykorzystywany może też być niezwykle niebezpieczny. Jakie błędy najczęściej popełniają dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, a jakie nastolatki, korzystając z Internetu?

Cytując dalej słowa Andrzeja Piękosia „W przypadku dzieci w wieku wczesnoszkolnym lub przedszkolnym poziom zagrożenia nie jest tak duży. Zazwyczaj małe dzieci korzystają z Internetu pod opieką osoby dorosłej, opiekuna prawnego lub nauczyciela w szkole. Komputery dla nich powinny być zaopatrzone w programy filtrujące treści, czyli blokujące nieodpowiednie informacje. Dorośli powinni nie tylko wprowadzać dzieci w świat Internetu, ale również uczyć je bezpiecznego korzystania z niego.  W przypadku nastolatków poziom zagrożenia zdecydowanie wzrasta. Bardzo często korzystają oni z portali społecznościowych, na których bez zastanowienia publikują swoje dane: imię, nazwisko, numer telefonu czy adres zamieszkania. Nie zdają siebie sprawy, że różni ludzie mogą mieć do tych informacji dostęp. Tego typu działania mogą doprowadzić do cyberprzemocy, czyli przemocy z użyciem mediów elektronicznych, m.in.: stron www, poczty elektronicznej, blogów lub komunikatorów.  Czasami się zdarza, że cyberprzemoc ma postać nieświadomego żartu zrobionego przez inne dzieci. Niestety z pozoru niewinny żart ma swoje konsekwencje w świecie rzeczywistym i może bardzo wpłynąć na życie młodego człowieka”.

Wiemy doskonale, że dzieci często lepiej od dorosłych posługują się komputerem, a surfowanie po sieci nie stanowi dla nich problemu. Nawet przedszkolaki, które nie umieją jeszcze czytać, świetnie sobie radzą w Internecie. Na co rodzic powinien zwrócić uwagę w zakresie bezpieczeństwa w sieci ich dzieci?

Andrzej Piękoś podkreśla, że „warto, aby rodzice odwiedzili z dziećmi sprawdzone i bezpieczne strony internetowe (Fundacja Dzieci Niczyje ma katalog bezpiecznych stron, który pozwala na eksploracje Internetu tylko po takich bezpiecznych i sprawdzonych przez naszych specjalistów stronach, na których nie znajdują się nieodpowiednie treści ani reklamy, np. prowadzące do innych serwisów). Dlatego, że małe dzieci, często nie potrafią czytać, ale umieją się już posługiwać myszką i wchodzić na różne strony. Na przykład znajdując się na stronie z grami, co jest ulubioną aktywnością najmłodszych użytkowników, mogą trafić na linki, które wizualnie kojarzą się z czymś przyjemnym i dobrą zabawą, a mogą niestety prowadzić do stron niebezpiecznych lub do stron, które uruchamiają jakieś obce skrypty i złośliwe oprogramowanie. Rodzic powinien wspólnie z dzieckiem odkrywać ten wirtualny świat i pokazywać mu, która przestrzeń jest do zabawy, nauki i rozrywki, a która przestrzeń to np. reklamy internetowe, których należy unikać. Trzeba dziecku pokazać, jak się zamyka takie obrazki oraz gdzie znaleźć przycisk służący do zamknięcia takich reklam oraz nauczyć je, jak korzystać z bezpiecznych i sprawdzonych stron”.

Jednym z bezpiecznych i polecanych portali jest projekt necio.pl

Na stronie www.necio.pl najmłodsi użytkownicy Internetu znajdą wiele ciekawych informacji dla siebie.  Bohaterem tego projektu jest mały robocik Necio, który wprowadza dzieci w świat bezpiecznego Internetu. Pokazuje, jak poruszać się po stronach www, jak radzić sobie z reklamami, jak używać komputerowej myszki czy klawiatury. Ponadto prezentuje on internetowe zagrożenia w postaci sieciuchów. Sieciuchy to czarne kreatury, które personifikują rodzaje internetowych zagrożeń. Mamy cztery postacie, takie jak: Kradziej, który reprezentuje pirata, Bełkot, którego często można spotkać w Internecie, podczas jakichś sporów na forach dyskusyjnych. Mamy również Śmieciucha, który wrzuca do Internetu różne reklamy i nieprawdziwe informacje oraz Kłamacza, który jest internautą chcącym skrzywdzić dziecko w Internecie, podając się często za kogoś, kim nie jest. Jest to forma nauki poprzez zabawę. Na stronie można znaleźć 10 modułów edukacyjnych i każdy jest poświęcony innemu zagadnieniu. Za pomocą instrukcji, podawanej przez przewodnika po Internecie – robota Necio, dziecko przechodzi przez poszczególne moduły i gry oraz rozwiązuje problemy, które tam się pojawiają. W ten sposób wprowadzane jest w świat bezpiecznego Internetu.  Powstał  tzw. robocik Necio dla przedszkolaków oraz „Zuzia i Tunio poznają Internet” dla klas I–III.  Aplikacja "Necio" jest bezpłatna. Dostępna jest dla urządzeń z systemem iOS, ponadto co ważne, nie zawiera reklam.

Natomiast dla rodziców ciekawą propozycją  jest strona best.fdn.pl, na której znajdą oni katalog bezpiecznych stron www. Katalog ten, w formie programu, każdy rodzic może pobrać i zainstalować na swoim komputerze. Dodatkowymi zabezpieczeniami są automatyczne blokowanie linków znajdujących się na tych stronach oraz brak zewnętrznej zawartości, np. reklam internetowych czy złośliwego oprogramowania.

Za pomocą przeglądarki BeSt można zapewnić dziecku czas miłych i twórczych zabaw przed monitorem komputerowym. W panelu rodzicielskim można ustawić czas, jaki dziecko ma spędzić przed komputerem oraz jakie strony może oglądać. Strony internetowe podzielone są tematycznie na kilka grup wiekowych, m.in.: gry, rozrywka, prasa, książka, film, muzyka, edukacja, kultura, sport, turystyka, czas wolny i zwierzęta.

Kolejnym bezpiecznym portalem jest portal edukacyjny sieciaki.pl.

Sieciaki.pl to portal edukacyjny Fundacji Dzieci Niczyje, skierowany do dzieci w wieku 6–12 lat. Oferuje on swoim użytkownikom namiastkę portalu społecznościowego, tzn. można się tam zarejestrować, stworzyć swój profil, wybrać i wskazać swoje zainteresowania, jak również możliwość zabawy poprzez gry, rozwiązywanie zadań, możliwość słuchania radia, oglądania różnych filmów czy udział w konkursach.

Oczywiście wszystkie aktywności są powiązane z bezpieczeństwem w Internecie. Użytkownik, który rejestruje się w serwisie, ma za zadanie zostać sieciakiem. Sieciaki to takie dzieciaki, które doskonale wiedzą, jak być bezpiecznym w Internecie. Zarejestrowana osoba może zobaczyć pozostałych użytkowników, którzy są zarejestrowani w serwisie, ale odbywa się to na zasadach kontrolowanych. Każdy użytkownik, który się rejestruje, może stworzyć swojego awatara, czyli postać jaką chce być, i wybiera swoją ulubioną muzykę, sport, charakter itp.  Dzieci mają możliwość zapoznania się z zasadami działania portali społecznościowych, a z drugiej strony uświadamiane są  na temat zagrożeń płynących z Internetu.  Dodatkowymi atrakcjami dla dzieci są konkursy, które umożliwiają zbierania punktów. Punkty to taka sieciakowa waluta, czyli Bajty. Po zebraniu odpowiedniej liczby punktów można wejść do sklepu i wybrać dla siebie jakąś zabawkę w postaci układanki czy gry planszowej. Tak więc sieciaki to nie tylko edukacja, ale również rozrywka.

Fundacja Dzieci Niczyje, oprócz portalu Sieciaki.pl, realizuje również inne projekty dotyczące bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w sieci np. projekt „W sieci” dla młodzieży licealnej i uczniów ostatnich klas gimnazjum. W projekt zaangażowana jest Ewa Farna, która prowadzi talk-show, podczas którego omawiane są problemy przemocy rówieśniczej, ochrony prywatności oraz zjawiska uwodzenia w sieci.

Dla młodszych uczniów ciekawy jest projekt „3… 2… 1… Internet”, który stanowi pewnego rodzaju rajd po bezpieczeństwie w sieci. Prowadzi go kierowca rajdowy Krzysztof Hołowczyc wraz z pięcioma bohaterami, którzy w pięciu odcinkach poruszają tematykę bezpieczeństwa w Internecie, w tym m.in.: cyberprzemoc, uzależnienie od gier czy umieszczanie zdjęć na portalach społecznościowych. Formuła tego projektu pozwala dzieciom decydować i poznawać konsekwencje wyborów. Pokazujemy dzieciom fragment odcinka, który się kończy w momencie, gdy bohater musi dokonać wyboru.

Rodzicu !!!

Uczysz dziecko, jak należy się zachowywać w piaskownicy, na placu zabaw, przy przechodzeniu przez jezdnię. Powinieneś również udzielać mu wyraźnych wskazówek, jak należy zachowywać się w Internecie.

Brak należytej ostrożności w sieci może być dla dziecka równie niebezpieczny, jak brak ostrożności w świecie offline.

Bądź  pierwszą osobą, która zapozna dziecko  z Internetem. Odkrywajcie wspólnie jego zasoby. Spróbujcie znaleźć ciekawe i przyjazne strony.

Naucz dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w Internecie.

Uczul je na niebezpieczeństwa związane z nawiązywaniem nowych znajomości w Internecie. Podkreśl, że nie można ufać osobom poznanym w sieci, ani też wierzyć we wszystko, co o sobie mówią.  Ostrzeż dziecko przed ludźmi, którzy mogą chcieć mu zrobić krzywdę. Rozmawiaj o zagrożeniach czyhających w Internecie i sposobach ich unikania. Naucz swoje dziecko ostrożności przy podawaniu prywatnych danych – często  dostęp do stron internetowych przeznaczonych dla najmłodszych wymaga ich wpisania. Ważne jest, aby dziecko wiedziało, że podając takie informacje, zawsze musi zapytać o zgodę swoich rodziców.  Dziecko powinno zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw, jakie może przynieść ujawnienie swoich danych osobowych. Ustal z nim, żeby nigdy nie podawało przypadkowym osobom swojego imienia, nazwiska, adresu czy numeru telefonu i nie przesyłało zdjęć.

Wiele dzieci używa Internetu do rozwijania swoich zainteresowań i rozszerzenia wiedzy. Mali internauci powinni być jednak świadomi, że nie wszystkie znalezione w sieci informacje są wiarygodne. Naucz dziecko, że trzeba weryfikować znalezione w Internecie treści, korzystając z innych dostępnych źródeł (encyklopedie, książki, słowniki).

Bądź wyrozumiały dla swojego dziecka.

Często zdarza się, że najmłodsi przypadkowo znajdują się na stronach adresowanych do dorosłych. Bywa, że w obawie przed karą boja się do tego przyznać. Ważne jest, żeby dziecko Ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze, kiedy poczuje się niezręcznie, coś je zawstydzi lub przestraszy, może się do Ciebie zwrócić. Pamiętaj, że dzieci często same obciążają się winą. Powiedz, jak ważne jest dla Ciebie to, by z Tobą rozmawiało. Doceń jego odwagę i zaufanie, jakim Cię obdarzyło. Powiedz swojemu dziecku, że zawsze może na Ciebie liczyć.

Zapoznaj dziecko z netykietą – zasadami dobrego zachowania w Internecie.

Przypominaj mu o zasadach dobrego wychowania. W Internecie, podobnie, jak w każdej dziedzinie naszego życia, obowiązują takie reguły: powinno się być miłym, używać odpowiedniego słownictwa itp. (zasady netykiety znajdziesz na stronie www.sieciaki.pl). Twoje dziecko powinno je poznać. Pamiętaj, że pozytywne strony Internetu przeważają nad jego negatywnymi stronami. Internet jest doskonałym źródłem wiedzy, jak również dostarczycielem rozrywki. Pozwól swojemu dziecku w świadomy i bezpieczny sposób w pełni korzystać z oferowanego przez sieć bogactwa.

Wprowadź dziecko w świat urządzeń mobilnych.

Pobierz bezpłatną aplikację edukacyjną "Necio" i towarzysz dziecku w poznawaniu świata aplikacji mobilnych. Korzystaj z aplikacji wspólnie z dzieckiem. Wykorzystuj pojawiające się ilustracje oraz rymowanki do rozmowy z dzieckiem na temat różnych możliwości, jakie daje Internet oraz urządzenia mobilne.

Wspólnie z dzieckiem ustal zasady korzystania z urządzeń elektronicznych. Pamiętaj o umiarze! Zadbaj, by dziecko w wieku przedszkolnym  nie korzystało  z  tabletu, czy smartfona codziennie a jednorazowa sesja korzystania przez nie z aplikacji nie przekraczała 15 minut.

PODSUMOWUJĄC: 10 PORAD DLA RODZICÓW DOTYCZĄCYCH BEZPIECZNEGO KORZYSTANIA Z INTERNETU PRZEZ DZIECI

 

1. Odkrywaj Internet z dzieckiem.

2. Naucz dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w Internecie.

3. Rozmawiaj z dzieckiem o ryzyku umawiania się na spotkanie z osobami poznanymi w sieci.

4. Naucz swoje dziecko ostrożności przy podawaniu danych.

5. Naucz dziecko krytycznego podejścia do informacji przeczytanych w sieci.

6. Bądź wyrozumiały.

7. Zgłaszaj nielegalne i szkodliwe treści.

8. Zapoznaj dziecko z etykietą-kodeksem dobrego zachowania.

9. Poznaj sposoby korzystania z Internetu przez swoje dziecko.

10. Pamiętaj o pozytywnej stronie Internetu przeważającą nad negatywnymi stronami.

 

 

Opracowała Teresa Bączek

 

 

 

Zródła:

http://swps.pl/warszawa/nauka-i-rozwoj/eu-kids-online

http://www.zdrowyprzedszkolak.pl

http://www.nauczycielprzedszkola.pl/d/wywiad-miesiaca/przedszkolak-w-sieci.html